Mucize olasığı ve istatiksel ısıldevinim
Felsefede mucize kavramı çok tartışılan bir kavramdır.Uzun felsefe tarihinde bu konu mucize sorunu olarak yer bulmuştur.Bu kavramın sorun olarak bir nevi nitelendirilmesinin sebebi genelde teolojik açıklamaların bilimsellikten uzak olmasının bir önyargı oluşturmasıyla bilim din çatışması olarak anlaşılması olarak da gösterilebilir.Bizim amacımız bunun bilimsel yolla ispatlanabileceğinin göstermek.
Öncelikle mucize Tanrı müdahalesi olarak felsefede yer bulur.Bu konuda başlıca görüşlere bakacak olursak David Hume’un doğa yasalarının ihmal edildiğini, mucizelerin oluşmasının imkansız olduğunu ve tarihsel tanıklıkların güvenilmez olduğunu söylemiştir.Aynı zamanda da doğa yasalarının ihmal edildiği söylemiyle tezat düştüğü düşüncesi olan doğada neden ve sonucun insanların kökleşmiş algılarının olaya yüklenmesinin bir sonucu oluğunu söylemiştir.Yani arabalar birbirlerine doğru harekette çarpışacaklarının malum bir sonuç olmasını tayin eden bizler olduğumuzu söyler.
Bu söylem bağlamında bu arabaların birbiri içinden geçebileceği sonucu da bizim yükleyeceğimiz anlamına gelmektedir.Genelleştirirsek bir olayı hep aynı sonuçta gördüğümüzden dolayı olaylara da öyle bakarız.Gazali ‘nin düşüncesi ise nedenlerin sonuçları meydana getirdiğidir.Yani yemek yemek(neden)-doymak(sonuç),kitap okumak(neden)-bilgilenmek(sonuç) olarak algılanmasının sebebi kişilerin şartlanması olarak söylemiştir.Neden sonucu oluşturuyorsa yemek yemek her zaman doyurmaz,kitap okumak her zaman bilgilendirmez sonuçlarına varılır ve birçok mucize böyle açıklanabilir.
Bilimsele yakın olan olasılıkçı yaklaşımdır.Bu yaklaşıma göre mucizeler olma ihtimali çok küçük olaylardır.Bunu kabul ederken de Tanrı müdahalesinin olup olmamasına göre de bir ayrım vardır ama konudan sapmamak için çok değinmeyeceğim.Olasılıkçı yaklaşım görülme ihtimali çok küçük olaylar olarak mucizeyi tanımlar.Bilimsel olarak gerçekleşmesi çok küçük olayların olasılıklarının istatistiksel ısıldevinim(termodinamik) ile basit kombinasyon ve büyük sayılar için kullanılan Stirling yaklaşımı kullanılarak odanızdaki havanın odanızın bir köşesinde toplanıp size hava gelmemesinden dolayı ölme olasılığınız (oda boyutlarının bilinmesi daha kesin sonuçlar için gerekli) 1/10^10^27 olarak söyleyebiliriz.Tabi ki hesabın nasıl yapılacağını farklı bir şekilde anlatmamız gerekeceği için şu an buraya ekleyemem.
Sonuç olarak mucize kavramı olasılık dahilinde olan ama gerçekleşme olasılıkları 0 denecek kadar az olan olaylardır.
